İnsani ikamet izni, Türkiye’de insani sebeplerle kalması gereken yabancı uyruklu kişilere verilen bir ikamet iznidir. Bu izin, kişilerin özel durumları ve ülkeye girişlerini veya kalmalarını engelleyen çeşitli sebepler göz önünde bulundurularak verilir. İnsani ikamet izni, diğer ikamet izinlerinden farklı olarak, insani gerekçelere dayalı olarak verilir ve bazı özel durumlar altında uygulanabilir.

 

İnsani İkamet İzninin Verilebileceği Durumlar:

​

• İnsani ikamet izni, aşağıdaki durumlarda valiliklerce verilebilir ve uzatılabilir:

• Çocuğun Yüksek Yararı: Çocuğun sağlığı, güvenliği, gelişimi gibi yüksek yararı göz önüne alındığında, Türkiye’deki geçici ikamet durumunun korunması için insani ikamet izni verilebilir.

​

Sınır Dışı Etme veya Türkiye’ye Giriş Yasağı Durumu: Yabancıların Türkiye'den çıkışları engellenmişse (örneğin, pasaportları iptal edilmişse veya vize sorunları varsa) veya Türkiye'den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde, insani ikamet izni verilebilir.

​

Sınır Dışı Etme Kararının Alınmadığı Durumlar: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun 55. maddesine göre, yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında, insan onuruna uygun şekilde Türkiye’de kalmasına izin verilmesi için insani ikamet izni verilebilir.

​

Yargı Yoluna Başvurulmuş Durumlar: 6458 sayılı Kanun'un 53, 72 ve 77. maddeleri gereği, yapılan işlemlere karşı yargı yoluna başvurulması halinde, yargı süreci tamamlanana kadar, insani ikamet izni verilebilir.

​

İltica Ülkesi veya Güvenli Üçüncü Ülkeye Geri Gönderilme Durumu: Başvuru sahibinin iltica başvurusu sürecindeyse veya güvenli üçüncü bir ülkeye gönderilmesi bekleniyorsa, bu süreç devam ederken insani ikamet izni verilebilir.

​

Acil Durumlar veya Kamu Güvenliği: Türkiye’ye acil nedenlerden dolayı girişine ve kalmasına izin verilmesi gereken yabancıların, ikamet izni verilmesine engel teşkil eden durumlar sebebiyle diğer ikamet izinlerini alma imkânı yoksa, insani ikamet izni verilebilir. Bu, örneğin savaş, doğal afet gibi olağanüstü durumlar olabilir.

​

Olağanüstü Durumlar: İnsani ikamet izni, Türkiye’de kalması gereken yabancılara, olağanüstü koşullar altında verilebilir. Bu tür durumlar, örneğin bir bölgedeki çatışma, savaş gibi olağanüstü olaylar olabilir.

​

İnsani İkamet İzninin Süresi: İnsani ikamet izni, valilikler tarafından verilir ve genellikle bir yıl süreyle verilir. Ancak, belirli şartlar altında izin süresi uzatılabilir. İzin süresinin uzatılması için başvurulan valiliğe yeniden başvurulması gerekebilir.

​

Adres Kayıt Sistemi: İnsani ikamet izni alan yabancılar, iznin veriliş tarihinden itibaren en geç 20 iş günü içinde Türkiye'deki adreslerini Adres Kayıt Sistemi'ne kaydettirmek zorundadır. Bu, ikamet izinlerinin geçerliliği ve takibi açısından önemli bir adımdır.

 

İzin Türünün Diğer İkamet İzinlerinden Farkı: İnsani ikamet izni, çalışma izni gibi diğer ikamet izinlerinden farklıdır çünkü bu izin, genellikle acil durumlar, yasal engeller veya insani sebepler doğrultusunda verilir. Diğer ikamet izinleri ise genellikle çalışma, eğitim, aile birleşimi gibi spesifik amaçlarla verilir.

 

İnsani İkamet İzni Almanın Yararları:

• Türkiye’deki belirli durumlar ve insani gerekçeler doğrultusunda kalmak isteyen yabancılara yasal bir statü sağlar.

• Türkiye’de yasal bir ikamet durumuna kavuşan kişi, belirli sağlık ve eğitim hizmetlerinden faydalanabilir.

• İltica ve sınır dışı etme süreçleri devam eden kişilere, yasal bir zemin sağlar.

​

İnsani İkamet İznine Başvuru Süreci: Başvurular, ikamet izni almak isteyen kişinin bağlı bulunduğu ildeki Valilikler aracılığıyla yapılır. İlgili belgeler ve başvuru şartları, başvuru yapılacak valilikten öğrenilebilir. Başvuru süreci için gereken belgeler arasında pasaport, kimlik ve adres kayıtları gibi belgeler yer alabilir.

​

İnsani ikamet izni başvurusu yaparken, başvuru sahibinin yaşadığı özel durumlar ve gerekçeleri detaylı bir şekilde açıklaması, başvurunun değerlendirilmesi açısından önemlidir.

Sonuç olarak, insani ikamet izni, insani gerekçelerle Türkiye'de kalmak isteyen yabancılara sağlanan önemli bir ikamet izni türüdür ve başvurusu ile verilen süreler, başvuru sahibinin durumu ve bağlı olduğu yasal çerçeveye göre değişiklik gösterebilir.

​

6-İNSAN TİCARETİ MAĞDURU İKAMET İZNİ

İnsan ticareti mağdurlarına verilen özel bir izindir. Bu izin, mağdurlara hem iyileşme süreçlerinde hem de yetkililerle iş birliği yapabilme fırsatı sunmak amacıyla sağlanır. İnsan ticareti mağduru ikamet izniyle ilgili temel bilgiler şu şekildedir:

Kimlere Verilir? İnsan ticareti mağduru olduğu veya mağdur olabileceği konusunda kuvvetli şüphe bulunan yabancılara verilir. Bu kişiler, çoğunlukla zorla çalıştırma, cinsel sömürü veya başka şekillerde insan ticaretine maruz kalan kişilerdir.

 

Verilme Şartları:

 

• İnsani ikamet izni, mağdurun yaşadığı travmalardan kurtulabilmesi ve durumu üzerinde düşünmesi için verilir.

• İzin, mağdurlara yetkililerle iş birliği yapıp yapmayacaklarını değerlendirme şansı tanır.

• Bu izin, valilikler tarafından 30 gün süreyle verilir.

Başvuru Süreci:

 

İnsan ticareti mağduru olduğu şüphesiyle kişi hakkında başvuru yapılır ve durum ilgili mercilerce değerlendirilir.

Başvuru yapılması için kişinin mağduriyetine dair somut belirtilerin olması gerekmez; ancak, şüpheye dayalı bir işlem yapılır.

İzin Süresi ve İptal:

 

İnsan ticareti mağduru ikamet izni en fazla 30 gün süreyle verilir.

Bu süre, mağdurun travmalarından iyileşmesi ve iş birliği yapıp yapmayacağına karar vermesi amacıyla tanınan bir süredir.

İzin verilen süre sonunda, mağdurun durumu değerlendirilir ve izin iptal edilebilir veya uzatılmayabilir. İzin, zorunlu kılan koşullar ortadan kalkarsa iptal edilir.

Diğer İkamet İzinlerinden Farkları:

 

İnsan ticareti mağduru ikamet izni, diğer ikamet izinlerinden farklıdır. Çünkü, mağduriyet durumunu ortaya koyan ek şartlar aranmaz.

İzin, mağduriyetin kesinleşmesini beklemeden, mağdurun rehabilitasyon sürecine odaklanmak için verilir.

Bu iznin temel amacı, mağdurları koruyarak iyileşme süreçlerine yardımcı olmak, aynı zamanda mağdurların olayları resmi mercilerle paylaşmalarını teşvik etmektir.